Παρασκευή 18 Ιανουαρίου 2013

ΟΙ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΙΣ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΗΛΙΘΙΟΤΗΤΑΣ

ΚΑΡΛΟ ΤΣΙΠΟΛΑ

Ο Κάρλο Μαρία Τσιπόλα (1922 - 2000) ήταν ιστορικός και οικονομολόγος. Σπούδασε στη Σχολή Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Παβίας, στο Πανεπιστήμιο της Σορβόννης και στο London School of Economics. Δίδαξε σε διάφορα πανεπιστήμια της Ιταλίας και του εξωτερικού από την ηλικία των 27 ετών. Έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις αιτίες που οδήγησαν σε διάφορες κοινωνικοοικονομικές συνθήκες κατά τη διάρκεια της ιστορίας αντί να εστιάσει στα γεγονότα και στις προσωπικότητες. Έγινε γνωστός από τις μελέτες του για τον υπερπληθυσμό (γράφει: «Στην γεωργική κοινωνία ο γέρος ήταν ένας σοφός. Στην καπιταλιστική κοινωνία είναι ένα ναυάγιο.») καθώς και για το εξαιρετικό του δοκίμιο περί της ανθρώπινης ηλιθιότητας.

Ο Πρώτος Νόμος
«Πάντα και αναπόφευκτα όλοι μας υποτιμάμε τον αριθμό των ηλίθιων ατόμων που κυκλοφορούν στην κοινωνία».

Είναι γεγονός πως άνθρωποι που κάποτε θεωρούσαμε λογικούς και νοήμονες αποδεικνύονται ηλίθιοι και με τις ενέργειές τους μας προκαλούν ζημιές και δυσκολεύουν τη ζωή μας καθώς εμφανίζονται ξαφνικά στα πιο ακατάλληλα μέρη τις πιο απίθανες στιγμές.

Ο Δεύτερος Νόμος
«Η πιθανότητα να είναι ηλίθιο ένα συγκεκριμένο άτομο είναι ανεξάρτητη από οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό αυτού του ατόμου».

Η ανθρώπινη ηλιθιότητα είναι ανεξάρτητη από την φτώχεια, την μόρφωση ή την κοινωνική τάξη. Το ποσοστό ηλίθιων ανθρώπων είναι το ίδιο ανάμεσα σε όλες τις κοινωνικές ομάδες.

Ο Τρίτος Νόμος
«Ηλίθιος ονομάζεται το άτομο που οι πράξεις του προκαλούν βλάβες σε ένα άλλο άτομο ή σε μία ομάδα ατόμων, χωρίς το ίδιο να αποκομίζει κάποιο κέρδος, ή ακόμα χειρότερα υφίσταται βλάβες και ο ίδιος».

Ένα ηλίθιο άτομο σε κατατρέχει χωρίς λόγο, χωρίς να προσβλέπει σε κάποιο πλεονέκτημα και επειδή η επίθεσή του αντιβαίνει στους νόμους της λογικής, σε βρίσκει απροετοίμαστο. Έτσι οι ηλίθιοι άνθρωποι είναι επικίνδυνοι επειδή οι λογικοί άνθρωποι δεν μπορούν να κατανοήσουν την αλλοπρόσαλλη συμπεριφορά τους. Η ηλιθιότητα είναι μία από τις χειρότερες ασθένειες, διότι δεν θεραπεύεται. Ο ηλίθιος έχει πάντοτε την ίδια συμπεριφορά, βλάπτει τους υπόλοιπους χωρίς να το αντιλαμβάνεται.

Ο Τέταρτος Νόμος
«Οι άνθρωποι που δεν είναι ηλίθιοι πάντα υποτιμούν την καταστροφική δύναμη των ηλίθιων ατόμων. Συγκεκριμένα, οι άνθρωποι που δεν είναι ηλίθιοι παραβλέπουν πως η συναναστροφή με ηλίθια άτομα αποδεικνύεται τεράστιο λάθος, ανεξάρτητα από τις συνθήκες, τη χρονική στιγμή και τον χώρο».

Ηλίθια άτομα υπάρχουν ακόμα και ανάμεσα στις εξέχουσες προσωπικότητες κάθε κοινωνίας. Η ανθρωπότητα έχει υποστεί τεράστιες απώλειες εξαιτίας ηλίθιων ατόμων τα οποία είχαν εξουσία. Ούτως ή άλλως η εξουσία αποβλακώνει όπως έχει γράψει ο Νίτσε, πόσο μάλλον όταν αυτή βρίσκεται στα χέρια ηλίθιων οι οποίοι έχουν θέση στην πολιτική, ή υπήρξαν αρχηγοί κρατών, στρατών κλπ.

Ο Πέμπτος Νόμος
«Ο ηλίθιος άνθρωπος είναι το πιο επικίνδυνο είδος ανθρώπου».

Εξαιτίας των ηλίθιων, η κοινωνία ζημιώνεται στο σύνολό της και κάνει βήματα προς τα πίσω.

Τετάρτη 29 Σεπτεμβρίου 2010

Μάνος Χατζιδάκις

Η ιδέα του θανάτου οδηγεί τον αληθινά ελεύθερο άνθρωπο στο να αντιληφθεί βαθιά μέσα του, πως η ύπαρξή του έχει ημερομηνία λήξεως. Ο Άνθρωπος οφείλει να συμφιλιωθεί με την ιδέα αυτή κι όχι ν' αγκιστρώνεται από τη ζωή σε σημείο που να μη θέλει να φύγει - πράγμα που όλες οι θρησκείες εκμεταλλεύονται υποσχόμενες μελλοντική κι ατέλειωτη ζωή. Κι όμως είναι τόσο απλό, γι' αυτό και δύσκολο.

HELEN KELLER

Μου προκαλεί απορία η σκέψη τι να γίνονται άραγε οι χαμένες ευκαιρίες στη ζωή μας. Ίσως, ο φύλακας άγγελός μας να τις μαζεύει, καθώς τις αφήνουμε να φύγουν και θα μας τις ξαναδώσει όταν γίνουμε πιο συνετές και ξέρουμε πως να τις χρησιμοποιήσουμε καλύτερα.

Τετάρτη 28 Ιουλίου 2010

AN ENIGMA


Έντγκαρ Άλαν ΠόεΑμερικανός ποιητής, συγγραφέας και κριτικός, από τους κυριότερους εκπρόσωπους του αμερικανικού ρομαντισμού.

AN ENIGMA

"Seldom we find," says Solomon Don Dunce,
"Half an idea in the profoundest sonnet.
Through all the flimsy things we see at once
As easily as through a Naples bonnet--
Trash of all trash?--how can a lady don it?
Yet heavier far than your Petrarchan stuff--
Owl-downy nonsense that the faintest puff
Twirls into trunk-paper the while you con it."
And, veritable, Sol is right enough.
The general tuckermanities are arrant
Bubbles--ephemeral and so transparent--
But this is, now,--you may depend upon it--
Stable, opaque, immortal--all by dint
Of the dear names that lie concealed within't.




An Enigma
Σονέτο ιταλικής μορφής, αποτελείται δηλαδή από δύο τετράστιχες, η πρώτη με ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία και η δεύτερη με σταυρωτή, και δύο τρίστιχες στροφές.
Το σονέτο αυτό του Poe είναι ένα ποίημα γρίφος μια και ενσωματώνει μέσα σε αυτό το όνομα του παραλήπτη, όπως αναφέρεται στους δύο τελευταίους στίχους του που λέει : «αλλά αυτό είναι, τώρα μπορείς να βασιστείς σε αυτό, σταθερό, δύσκολο να το καταλάβεις, αθάνατο, χάρη στα αγαπημένα ονόματα που κείτονται κρυμμένα μέσα σε αυτό».
Αναφέρεται στην Sarah Anna Lewis το όνομα της οποίας βρίσκουμε διαβάζοντας το πρώτο γράμμα της πρώτης σειράς, το δεύτερο της δεύτερης σειράς, το τρίτο της τρίτης σειράς κ.ο.κ. Η Sarah ήταν ερασιτέχνης ποιήτρια και είχε βοηθήσει τον Poe, όχι μόνο προσέχοντας την άρρωστη σύζυγό του Virginia όταν αυτός έλειπε, αλλά και στα οικονομικά. Ο Poe της είχε εμπιστοσύνη σε αυτά τα θέματα και ίσως ήταν η εξάρτησή του από αυτήν που τον έκανε να βάλει στην άκρη την κριτική του ματιά και να προωθήσει το έργο της.

Το σονέτο
Ο Solomon Don Dunce πρέπει να είναι ο ίδιος ο ποιητής, ως κάποιος ο οποίος λέει σοφά πράγματα (όπως ο Σολομών) αλλά είναι αρκετά ανόητος (dunce : αργόστροφος, ανόητος, ο βλάκας της τάξης) ώστε να γράφει σονέτα, ένα είδος που ο Poe δεν εκτιμούσε καθόλου.
Naples bonnet: ένα είδος καπέλου από κρουστό ύφασμα και ψάθα που έδενε κάτω από το πηγούνι με κορδέλες μέσα από το οποίο δεν μπορούσε κανείς να δει. Εδώ λοιπόν έχουμε μια ειρωνική έκφραση καθώς ο ποιητής λέει ««Σπάνια βρίσκουμε…
μια τόση δα ιδέα μέσα στα πιο βαθυστόχαστα σονέτα
μέσα από όλα τα ασήμαντα πράγματα που βλέπουμε με την πρώτη ματιά τόσο εύκολα όσο μέσα από ένα ναπολιτάνικο καπελάκι.»
Petrarchan stuff: λέξη του Poe που αναφέρεται στον Φρανσίσκο Πετράρχη (1304-1374), Ιταλό ποιητή, ο οποίος ανέπτυξε το ιταλικό σονέτο. Ο Poe αναφερόταν υποτιμητικά στον Πετράρχη με αυτή του την έκφραση καθώς δεν εκτιμούσε καθόλου αυτό το ποιητικό είδος.
Tuckermanities: (λέξη του Poe) από το όνομα του Henry Theodore Tuckerman (1813-1871) συγγραφέα και κριτικό ο οποίος έγραφε ελαφρά σονέτα για το «Democratic Review» γύρω στα 1845. Ο Poe θεωρούσε τη δουλειά του Tuckerman βαρετή και ανούσια. Λέει λοιπόν ο ποιητής :
«Οι πομπώδεις ανοησίες είναι διαβόητες
Φούσκες φευγαλέες και τόσο διάφανες»

Ίσως όλο το νόημα του ποιήματος να βρίσκεται στο όνομα το οποίο κρύβεται μέσα σε αυτό, της Sarah. Η Virginia πέθανε τον Ιανουάριο του 1847. Το Νοέμβριο του 1847 ο Poe έστειλε μια επιστολή στη Sarah, για να την ευχαριστήσει για την καλοσύνη της και τη βοήθεια που του είχε προσφέρει, και σε αυτήν είχε επισυνάψει και το σονέτο με το ανάγραμμα του ονόματός της.

Σάββατο 12 Δεκεμβρίου 2009

A RED, RED ROSE



O my Luve's like a red, red rose
That's newly sprung in June;
O my Luve's like the melodie
That's sweetly play'd in tune
As fair art thou, my bonie lass,
So deep in luve am I;
And I will luve thee still, my dear,
Till a' the seas gang dry.




Till a' the seas gang dry, my Dear,
And the rocks melt wi' the sun;
O I will luve thee still, my dear,
While the sands o' life shall run.
And fare thee weel, my only Luve!
And fare thee weel a while!
And I will come again, my Luve,
Tho' it were ten thousand mile!

Robert Burns (1759-1796)



Ο R. Burns θεωρείται εθνικός ποιητής της Σκωτίας. Είναι ο πιο γνωστός από αυτούς που έγραψαν στη σκωτσέτζικη γλώσσα, παρόλο που υπάρχουν και κείμενά του στα αγγλικά. Είναι εκπρόσωπος του ρομαντικού κινήματος.
Αλλάζοντας και βελτιώνοντας έναν "αποχαιρετισμό" που είχε γράψει ένας υπολοχαγός στην αγαπημένη του και συνδυάζοντάς τον με έναν άλλο "αποχαιρετισμό" που είχε ανακαλυφθεί σε ένα παλιό ανθολόγιο, έγραψε το 1794 το "A red, red rose" ένα ποίημα που βγάζει μεγάλης έντασης και διάρκειας συναισθήματα. Το ποίημα παρόλο που κακολογήθηκε από τους επικριτές του, εξακολουθεί να θεωρείται από τις αγαπημένες δημιουργίες του, ένα μικρό αριστούργημα που δίνει μια περιεκτική περιγραφή της αληθινής αγάπης με εξαιρετικές στιγμές όπως αυτή που παρομοιάζει την αγάπη του με ένα μικρό, εύθραυστο, όμορφο κόκκινο τριαντάφυλλο ή αυτή που λέει ότι η αγάπη του θα υπάρχει μέχρι να στεγνώσουν οι θάλασσες και τα βράχια λιώσουν απ' τον ήλιο.
Έγινε τραγούδι καθώς ντύθηκε με μια χορευτική μελωδία βασισμένη στον παραδοσιακό σκωτσέζικο ρυθμό "Strathspey". Το Strathspey αναφέρεται τόσο στον τύπο της μελωδίας όσο και στον τύπο του χορού και έχει ονομαστεί έτσι από την ομώνυμη περιοχή της Σκωτίας.

Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2009

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΧΡΗΜΑ;



"Χρήμα είναι ανθρώπινη ευτυχία, αφηρημένα'
και έτσι ο άνθρωπος, που δεν είναι πλέον ικανός
να απολαύσει μια τέτοια ευτυχία συγκεκριμένα,
τοποθετεί ολόκληρη την καρδιά του στο χρήμα".

Arthur Schopenauer